راهنمای جامع نگهداری گل کاغذی

گل كاغذی

گل کاغذی گیاهی است نسبتاً مقاوم بسیار زیبا با گلهایی با رنگهای جذاب که نمای بی نظیری به محیط می بخشد. در این مقاله به توصیف شرایط نگهداری گل کاغذی، روش تکثیر و قلمه زنی گل کاغذی، علت زرد شدن برگ گیاه گل کاغذی و... خواهیم پرداخت.

خواستگاه گیاه گل کاغذی، مناطق گرمسیری و نواحی نیمه گرمسیری آمریکای جنوبی می باشد و برای اولین بار در برزیل یافت شده است. نام علمی آن Bouguainvillea glabra می باشد، گیاه گل کاغذی یک درختچه با رشد بسیار زیاد هست که به تناسب گونه گیاه، ارتفاع آن متفاوت است. ولی به طور میانگین ارتفاع این گیاه در گلدان حداکثر به حدود 2 تا 3.5 متر می‌رسد. گل کاغذی نوعی گیاه بالارونده محسوب شده و این گیاه می‌تواند بر روی طاقچه های چوبی، گلدان، نرده‌ها، پوشش زمین رشد کند و منظره بسیار زیبایی را ایجاد نماید.

برگ‌های گیاه گل کاغذی، نسبتاً سبز روشن و تخم مرغی شکل می باشد و بر روی ساقه های آن خارهای خشنی وجود دارد که به بالا رفتن گیاه گل کاغذی کمک می‌کند. زیباترین قسمت گیاه گل کاغذی، وجود گل‌های رنگارنگ آن است؛ چیزی که در واقع برگ‌های گیاه محسوب می‌شوند و نام دقیق آن‌ها برگک یا براکته است که گل‌های سفید و کوچک این گیاه در داخل آن قرار گرفته است.
اگر شرایط نگهداری گیاه گل کاغذی به خوبی فراهم شود، این گیاه از اوایل بهار تا اواسط تابستان گل می‌دهد. بعضی از انواع گل کاغذی دارای شکوفه های رنگارنگ و بعضی نیز معطر می باشند، بیشترین میزان گلدهی گیاه گل کاغذی در تابستان می باشد. همانطور که گفته شد عامل زیبایی گل کاغذی، براکته یا برگک های سه تایی گلبرگ مانند است. در سال های اخیر انواع گل کاغذی که دارای بیش از سه براکته هستند معرفی شده است که در این گونه ها گل واقعی وجود ندارند.

 گیاه گل کاغذی قابلیت بونسای شدن را دارد. از گیاه گل کاغذی در کشورهای مختلف به عنوان پوشاننده دیوارها هم استفاده می شود، این گیاه برای گلدهی و رشد خوب، به نور زیاد و همچنین آبیاری متوسط نیاز دارد. در ادامه به بررسی تمامی نیازها و نحوه نگهداری و تکثیر گیاه گل کاغذی خواهیم پرداخت.

نور مناسب گیاه گل کاغذی

یکی از نکات مهم جهت نگهداری گیاه گل کاغذی، انتخاب نور مناسب جهت رشد این گیاه است. برای اینکه گیاه گل کاغذی رشد خوبی داشته باشد و به گلدهی برسد حتماً باید برای آن، حدود ۵ الی ۷ ساعت نورمستقیم ولی فیلتر شده فراهم کنید (نور مستقیم زمانی نیاز داره که کم کم به این نور عادت کرده باشه یعنی از ابتدای فصل بهار آن را در معرض نور مستقیم قرار داده باشید؛ البته زمانی در ظهر که نور خورشید شدید هست باید محلی سایه مانند برای آن انتخاب کنید).

اگر نور مورد نیاز گیاه کم باشد باعث می‌شود گیاه گل کاغذی، رشد علفی داشته باشد و به هیچ وجه گل‌های زیبایی ندهد. در مناطق سردسیر و در فصل زمستان، گیاه گل کاغذی را به داخل منزل منتقل کرده و یا روی آن نایلون یا پتو بکشید تا به گیاه آسیبی وارد نشود و منجر به مرگ گیاه نشود.

توصیه می شود این پوشش گرم به گونه ای باشد که تماس مستقیمی با گیاه پیدا نکند و بهترین کار استفاده از چارچوب یا قاب مناسب می باشد؛ در طول روز نیز گیاه گل کاغذی را زیر نور قرار دهید. گل‌های کاغذی‌ که در داخل گلدان و درون خانه نگهداری می‌شوند، فصل گل‌دهی کوتاه‌تری دارند. گلدان گیاه گل کاغذی را بهتر است در کنار یک پنجره جنوبی یا غربی قرار دهید و اگر می‌توانید گیاه را تابستان به بیرون از خانه انتفال دهید.
نکته مهم در مورد نکهداری این گیاه این است گل کاغذی که در داخل گلدان نگهداری می شود بیشتر در معرض سرمازدگی است تا گل کاغذی‌ که در باغچه زندگی می‌کند.

آب دهی مناسب گیاه گل کاغذی

گل کاغذی گیاهی است که تحمل نگهداری آب در آن بالاست و می‌تواند در برابر کم آبی مقاومت کند. بهتر است آب مورد مصرف در آبیاری گل کاغذی مدتی دپو شده باشد تا کلر آن از بین رفته باشد. آب دادن خوب در فصل رشد این گیاه (بهار تا تابستان) باعث سالم‌تر بودن و گل دادن بیشتر این گیاه می‌شود.
گل کاغذی دوست ندارد که دایماً سطح خاک آن خیس باشد. برای تشخیص زمان آبیاری گیاه گل کاغذی کافیست هفته‌ای یک بار خاک گیاه را با انگشت خود امتحان کنید تا میزان رطوبت را متوجه شوید و اگر دو سانتیمتر بالایی سطح خاک خشک بود، بهترین زمان آب دادن به گیاه است و در حالت طبیعی سه  تا چهار هفته یکبار مناسب است.
گیاه گل کاغذی که در زمین کاشته شده باشد را تا جایی که تمام خاک خیس شود، سیراب نمایید. برای گیاهی که در گلدان است تا جایی باید آب داد که مقدار اضافی آن از زیر گلدان خارج شود. بعد از سی دقیقه تمام آب خارج شده در سینی زیر گلدان را خالی کنید تا ریشه‌های گیاه آسیب نبیند.

آبیاری گیاه گل کاغذی که تازه تهیه کرده اید بدین شکل است که وقتي گلدان را انتخاب کرديد و گیاه را تحویل گرفتید، تازه کارتان با آن شروع مي شود. آب دادن در دو نوبت 11 صبح و 4 بعدازظهر و آبپاشي با آبپاشهاي دستي برای گلدان و یا در باغچه انجام شود. اين دستورالعمل براي روزهاي اول ورود گياه الزامی است.

خاک مناسب گیاه گل کاغذی

گیاه گل کاغذی در خاکی سبک که قابلیت زهکشی خوبی داشته باشد و آب را در خود نگه ندارد، به خوبی می‌تواند رشد کند. اما اگر زهکشی خوبی نداشته باشد ریشه‌های گیاه به سرعت پوسیده خواهند شد.
این گیاه در خاکی که مقداری اسیدی باشد، رشد بهتری دارد؛ یعنی تقریبا pH خاک بین 5 تا 5/6 باشد و چنانچه خاک قلیایی بود، قلیایی بودن آن را با کمی کود اسیدی از بین ببرید.

هر چقدر خاک مورد استفاده از لحاظ مواد آلی غنی‌تر باشد، نیاز به کود مکمل کمتر می‌شود. از جمله خاک های سبکی که در بازار وجود دارند و می توانید از آن برای گل کاغذی استفاده نمایید ترکیبی از خاک برگ به همراه پیت ماس و پرلیت و ورمیکولیت هستند. دلیل اضافه کردن ورمیکولیت این است که خاک بتواند مقداری از آب مورد نیاز گیاه را ذخیره کند تا از طریق ریشه ها جذب شود.

دمای مناسب گیاه گل کاغذی

گل کاغذی گیاه نسبتاً مقاومی است و تحمل دمایی بالایی دارد و می تواند محدوده دمایی بین 4 تا 26 درجه سانتیگراد را تحمل کند؛ اما برای اینکه داخل منزل به خوبی رشد کند، توصیه می شود که دمای محیط بین 15 تا 21 درجه سانتیگراد باشد.

تمیز کردن برگ ها و تأمین رطوبت گیاه گل کاغذی

 يک دستمال آغشته به آب ولرم، بهترین وسيله تميزکاري برگ‌های گیاه گل کاغذی است. کافي است ماهي يک بار پشت و روي برگ‌ها را دستمال بکشيد. اگر يک ظرف پر از آب و سنگريزه را زير گلدان بگذاريد و با آبپاشهاي دستي برگها را اسپري کنيد، رطوبت گياهتان تأمين مي‌شود. رطوبت مناسب برای گل کاغذی هوای گرم و خشک است، ولی رطوبت محیط برای گیاه کافیست. 

تعویض گلدان گیاه گل کاغذی

در تعویض گلدان گل کاغذی عجله نکنید چون ریشه های گل کاغذی باید کاملاً گلدان را پر کرده باشد. بهترین زمان تعویض گلدان قبل از شروع فصل رشد گیاه گل کاغذی می باشد.

اگر به طور دقیق نمی توانید تشخیص دهید که دقیقاً چه زمانی باید گلدان گیاه را عوض کرد، هر 2 سال یا هر 3 تا 5 سال یکبار منتظر شوید که ریشه ها از زیر گلدان بیرون بزنند، این بهترین زمان تعویض گلدان می باشد.
شاید برحسب نوع گونه در اوایل سال های رشد گیاه گل کاغذی مجبور باشید که هر سال گلدان را عوض کنید.

کوددهی گیاه گل کاغذی

کوددهی گل کاغذی شرایط خاص خود را دارد. برای اینکه بهترین گلدهی را انتظار داشته باشید باید از کود مناسب و در زمان درست برای گیاه استفاده نمایید. مخصوصا اگر گیاه در گلدان نگهداری می شود. کودهای گرانولی که آزادسازی آهسته ای به درون خاک دارند به شکل ماهانه در طی فصل های رشد گیاه مثل بهار و تابستان بهترین گزینه است. کودهای مایع را هم می توان هر بار از طریق ترکیب با آب استفاده نمود.

اگر خاک قلیایی است باید کود اسیدی به خاک داد. دقت کنید که اگر کوددهی بیش از حد نیاز گل کاغذی باشد، رشد رویشی گیاه بیش از حد خواهد شد و سایز بسیار بزرگی پیدا خواهد کرد پس باید مقدار کود را کم کنید؛ ضمن اینکه نباید از کود حاوی فسفات، زیاد استفاده نمایید. کودهای حاوی آهن گزینه مناسبی هستند، برای این که ریشه های گیاه گل کاغذی ضعیف هستند و زیاد در جذب مواد مؤثر نیستند.

بهترین زمان هرس کردن گیاه گل کاغذی

هرس کردن منظم گیاه گل کاغذی باعث ظاهر بهتر گیاه خواهد بود. از طرفی هرس کردن کمک می‌کند تا اندازه و شکل شاخه‌های گیاه گل کاغذی  قابل تنظیم باشند که آن را همیشه به فرم بوته یا درختچه در منزل نگهداری کنید.
بهترین زمان برای هرس کردن گل کاغذی در پاییز یا انتهای فصل رشد است. این کار باعث می شود گیاه گل کاغذی  ظاهر جذابتری داشته باشد و هم پایه آن ضخیم تر شود.
هنگام هرس کردن حتماً از دستکش استفاده کنید تا مثل هرس کردن پیچک سمّی باعث ایجاد حساسیت و جوش پوستی نشوید.
یکی از نکات مهم هرس کردن گیاه گل کاغذی این است که اگر در زمان مناسب گیاه هرس نشود، میزان رشد و رویش گیاه بیشتر از میزان گل دهی می شود و به جای گل تعداد خارهای بلند روی ساقه ها بیشتر خواهد شد. هرس کردن به صورت کوتاه کردن یک سانتیمتر از شاخه ها می باشد.

نحوه تکثیر گیاه گل کاغذی

تکثیر گیاه گل کاغذی از دو طریق قلمه زدن و استفاده از بذر یا دانه انجام می گیرد:

قلمه زدن گل کاغذی

قلمه زدن را می توان در هر موقعی از سال ولی ترجیحاً در فصل رشد گیاه در بهار تا اواسط تابستان انجام داد. برای این کار ابتدا ساقه ای نرم که بر روی حدود 4 تا 6 گره هست را انتخاب کرده و 10 تا 15 سانتیمتر از آن را با قیچی تیز و ضد عفونی شده جدا کنید.
برای تسریع فرایند ریشه دهی آن را آغشته به هورمون ریشه زایی کنید و به گلدان با قطر 9 الی 11 سانتیمتر منتقل کنید و شرایط لازم را مانند یک گیاه کامل ایجاد نمایید تا گیاه گل کاغذی رشد کند و ریشه بزند. بعد از آن که ریشه زد آن را به داخل گلدانی با قطر 13 سانتیمتر منتقل کنید. در مقاله آموزش قلمه زدن، این روش را به طور کامل توضیح دادیم.

بهترین فصل تکثیر گل کاغذی

این روش چندان توصیه نمی شود و روشی زمانبر و طولانی می باشد و بهترین کار قلمه زنی است. اما برای این روش در فصل پاییز بذرهایی که در وسط گل های ریز آن قرار دارد را جمع کنید، برای جمع آوری بذر باید گل گیاه گل کاغذی را از غلاف جدا کرده و خشک کنید. بذرها را می توانید در هر زمانی بکارید ولی حتماً محیط گرمی فراهم کنید؛ جوانه زنی شاید یک ماه و حتی بیشتر طول بکشد.

بیماری‌ها و راه های درمان گیاه گل کاغذی

رشد گیاه گل کاغذی در حالت ایده آل مستلزم این است که شرایط  بهینه برای آن فراهم شود و تمامی موارد گفته شده در بالا رعایت گردد. در هنگام رشد گیاه ممکن است مشکلات و بیماری هایی برای گیاه ایجاد شود که در زیر به برخی از آن ها خواهیم پرداخت:

کنه تارعنکبوتی

اگر در قسمت زیرین یا رویی برگ ها نشانه هایی از تار عنکبوت دیده شود، گیاه گل کاغذی دچار این آفت شده است و با تغذیه از گیاه برگ های آن را زرد می کند.
 بهترین کار برای از بین بردن آن می توانید هر 2 یا 3 هفته یکبار با فشار زیاد آب، گیاه را درمان کنید تا کنه ها از گیاه کنده شوند. یا اینکه برای قطع سطح تماس، از روغن طبیعی باغبانی یا از آکنه کش و یا از حشره کش ها طبق دستورات مندرج استفاده کنید.

افتادن برگ های گل کاغذی

افتادن برگ‌های گل کاغذی معمولاً به خاطر این است که آبیاری به هر نحوی درست انجام نشده است. برای جلوگیری آن حتماً دقت کنید که بین هر بار آبیاری وقتی خاک گیاه خشک باشد آن را آبیاری کنید.

گل کاغذی گل نمی دهد

به خاطر این است که نور کافی نمی گیرد یا اینکه کودی که انتخاب کرده اید مواد غذایی کافی ندارد.

در بعضی موارد سرعت رشد رویشی گیاه گل کاغذی بیشتر از رشد گلدهی گیاه است و این ممکن است به دلیل آبیاری زیاد گل باشد یا اینکه به موقع و به شکل درست هرس نشده باشد و یا اینکه کوددهی به گیاه گل کاغذی به میزان زیادی انجام شده است.

گیاه گل کاغذی رشد نمی کند یا رشد آن خیلی کند است

معمولاً درشرایطی که نور کافی وجود ندارد یا آبیاری به شیوه غلط انجام شده است و یا کود ندادن به گیاه، ایجاد می گردد.

برگ های زرد رنگ گیاه گل کاغذی

این مشکل می تواند به خاطر کنه تار عنکبوتی باشد یا به خاطر آبیاری بیش از حد برای گیاه گل کاغذی پیش بیاید.