کاکتوس افوربیا

کاکتوس افوربیا با نام علمی Euphorbia cactus که با نام انگلیسی African milk tree نیز شناخته می‌شود، گونه‌ای از گیاهان گل‌دار است که زیست بوم آن آفریقا بوده و با آب و هوای خشک سازگار است. با این‌حال در مناطقی مانند ماداگاسکار، آسیا، اروپا و حتی اقیانوس آرام و استرالیا نیز رشد می‌کند. تقریبا نیمی از افوربیاها از نوع ساکولنت‌ها هستند، به همین دلیل با حداقل میزان آبیاری ، می‌توانند به خوبی رشد کنند. به طور معمول قد یک کاکتوس افوربیا در محیط آپارتمان تا 2 متر رشد می‌کند، اما در طبیعت ارتفاع آن به 12 متر نیز می‌رسد. معمولا کاشت نگهداری کاکتوس افوربیا سوالاتی را برای مردم به همراه دارد که در این مقاله، ایران گرولایت قصد دارد به بررسی ویژگی‌های افوربیا از جمله شرایط نگهداری افوربیا و انواع مختلف آن بپردازد، پس با ما همراه باشید.

انواع کاکتوس افوربیا

کاکتوس افوربیا که جزء بزرگ‌ترین گیاهان گلدار محسوب می‌شود، دارای 2400 نوع مختلف است که یک گیاه واحد نبوده و در اندازه‌ها و اشکال مختلفی وجود دارد. محبوب‌ترین انواع این کاکتوس، افوربیا تریگونا (سبز/قرمز)، افوربیا انوپلا (تیغ قرمز)، افوربیا اوبسا و افوربیا مامیلاریس می‌باشد.

کاکتوس افوربیا تریگونا

کاکتوس افوربیا تریگونا با نام علمی Euphorbia Trigona، دارای دو مدل کاکتوس افوربیا سبز و کاکتوس افوربیا قرمز است و به دلیل رشد خوب و مقاومت در برابر شرایط نامساعد و همچنین رنگ زیبا، در بین گیاهان بسیار محبوب است. افوربیا تریگونا از ساکولنت‌های بسیار زیبا می‌باشد که به دلیل وجود ساقه‌های خوش‌رنگ و چندوجهی و برگ‌های کوچک قرمز طرفداران زیادی دارد. این برگ‌های قرمز یا سبز، بر روی زائده‌های کاکتوس افوربیا تریگونا تشکیل شده و بر زیبایی این گیاه می‌افزایند. اما توجه فرمایید که در فصل زمستان ، برگ‌های این گیاه می‌ریزند.

افوربیا انوپلا (تیغ قرمز)

گیاه کاکتوس افوربیا انوپلا با نام انگلیسی Euphorbia Enopla، گونه بسیار نادر در خانواده افوربیا‌ها می‌باشد و از جمله انواع گیاهان همیشه‌سبز به شمار می‌آید. بر روی این کاکتوس زیبا تیغ‌های فراوانی به رنگ قرمز دارد اما رنگ تیغ‌های این گیاه زیبا، کم کم به بنفش و خاکستری تغییر می‌کند. گیاهِ خار سرخ، در گروه افوربیا‌های با دوام بوده و ظاهری متفاوت دارد.

کاکتوس افوربیا اوبسا

گیاه افوربیا اوبسا با نام انگلیسی Euphorbia Obesa گیاهی بدون خار و برگ است. با گذشت زمان و در طی فرآیند رشد، این افوربیا شکل کروی به خود می‌گیرد و اندازه عرض و ارتفاع آن به حدود 20 تا 30 سانتی‌متر و قطر آن نیز به 10 سانتی‌متر می‌رسد. رنگ آن ترکیبی از رنگ‌های سبز مایل به آبی است که اگر کمبود نور مواجه باشد، رگه‌های رنگی آن‌ها چنان کم‌رنگ می‌شود که گیاه به صورت تک‌رنگ و به رنگ سبز منظم ظاهر می‌شود. گیاه افوربیا اوبسا دارای دنده‌هایی است که سن گیاه را نشان می‌دهد. با پیرشدن گیاه، تعداد دنده‌ها افزایش می‌یابد و از ۸ تا ۱۰ دنده متغیر است. این نوع کاکتوس هم اکنون در معرض انقراض می‌باشد و بهتر است برای نگهداری از آن، دمای محیط را بین 25 تا 37 درجه سانتی گراد نگهدارید. البته افوربیای اوبسا تا دمای منفی 4 درجه را نیز می‌تواند تحمل کند ولی برای رشد بهتر این دما پیشنهاد میشود. همچنین شما میتوانید برای تقویت آن، هر 6 ماه به آن کود مایع اضافه کنید.

کاکتوس افوربیا مامیلاریس

کاکتوس افوربیا مامیلاریس که با نام انگلیسی Euphorbia Mammillaris نیز شناخته می‌شود، از انواع فرفیون می‌باشد که به صورت خوشه‌ای (عموماً دوپایه) رشد می‌کند. از ویژگی‌های ساقه آن می‌توان به ضخیم و راست بودن و رنگ سبز آن اشاره نمود که شامل 2 نوع ساده و آجدار می‌باشد. ساقه ممکن است 1 تا 6 سانتی‌متر قطر و 20 تا 35 سانتی‌متر ارتفاع بگیرد. این کاکتوس همچنین شاخه‌های جانبی متعدد تا حداکثر 10 سانتی‌متر ارتفاع و قوسی رو به بالا تولید می‌کند. دنده‌های آن عموماً شش‌ضلعی در ردیف‌های عمودی شبیه بلال می‌باشد.

شرایط نگهداری کاکتوس افوربیا

همان‌طور که گفته شد این گیاه تحمل بالایی در برابر خشکی و نور کم دارد. در نتیجه باعث می‌شود جزء دسته گیاهان آپارتمانی سازگار با نور کم قرار بگیرد.

آبیاری

افوربیا می‌تواند برای مدت کم در خشک‌سالی زنده بماند، تنها نکته اصلی که باید در نگهداری آن رعایت شود این است که خاک کاکتوس را غرقاب نکنید و پس از خشک‌شدن خاک به آبیاری بپردازید. بهترین زمان ممکن برای آبیاری کاکتوس افوربیا صبح‌ها قبل از افزایش دما می‌باشد. در فصل زمستان بهتر است میزان آب‌دهی ثابت باشد و تنها دفعات آن کاهش پیدا کند.

دما

دمای مناسب در انواع کاکتوس افوربیا متفاوت است. به عنوان مثال، گونه‌هایی که در غرب، مرکز آفریقا، مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری آمریکا رشد می‌کنند در زمستان به دمای بین 13 تا 15 درجه سانتی‌گراد نیاز دارند. اما گونه‌های شرقی آفریقا و ماداگاسکار به دمای بین 10 تا 13 درجه سانتی‌گراد نیاز دارند. اما در قاعده کلی، بهترین دمای برای این گیاه بین 20 الی 30 درجه سانتی‌گراد است.

اگر این نوع کاکتوس را در داخل خانه نگهداری می‌کنید، توصیه می‌شود آن را از شروع بهار تا اواخر پاییز در فضای باز، مانند باغ یا بالکن، نگهداری کنید.

خاک مناسب و کوددهی

از دیگر نکات مثبت نگهداری کاکتوس افوربیا، به پایین‌بودن حساسیت آن در ترکیبات داخل خاک می‌توان اشاره کرد. اما خاک مورد استفاده باید زه‌کشی بالایی داشته باشد تا بتواند آب اضافه را به راحتی از داخل خود خارج کند. گونه‌های مختلف افوربیا نیازمند کود مخصوص هستند؛ اما همه آنها در فصل رشد به یک کود عمومی احتیاج دارند. نکته مهم دیگری که باید در رابطه با کوددهی رعایت کنید، این است که PH خاک این گیاه باید بین 6.1 تا 7.8 باشد. در اینصورت توصیه ما به شما استفاده از پیت ماس ککیلا می‌باشد. اما چنانچه در خصوص خرید کود و نحوه استفاده از آن به مشورت نیاز داشته باشید، می‌توانید با مشاوران خبره ما مشورت بنمایید.

نور

کاکتوس افوربیا به عنوان یک گیاه بومی بیابانی، احتیاجی به نور مستقیم ندارد. نور مناسب کاکتوس روزانه چهار ساعت و زیر نور غیرمستقیم خورشید می‌باشد. نور مستقیم خورشید (بیش از هشت ساعت) می‌تواند باعث سوختگی آن شود. شما می‌توانید برای دریافت نتیجه بهتر، آن را در فصول گرما به خارج از محیط داخل خانه مانند بالکن یا باغچه نیز نگهداری کنید.

گلدان مناسب افوربیا

گلدان سفالی یک انتخاب عالی برای کاکتوس افوربیا می‌باشد، زیرا همان‌طور که گفته شد، افوربیا گیاهی است که نیاز به زه‌کشی بسیار خوبی دارد و گلدان سفالی رطوبت اضافی را تبخیر می‌کند. همچنین بهتر است قطر گلدان بین 5 تا 7.5 سانتی‌متر بیشتر از قطر گیاه باشد.

تعویض گلدان افوربیا

افوربیا نیاز به تعویض گلدان، بصورت هرساله ندارد. هر زمان رشد گیاه متوقف شد بهتر است تعویض گلدان صورت گیرد. فصل بهار، بهترین زمان جهت تعویض گلدان است. زمانی که کاکتوس را به گلدان جدید منتقل کردید، بعد از بازه زمانی یک الی دو هفته آبیاری آن را آغاز کنید.

گل کاکتوس افوربیا

اگر شرایط نگهداری کاکتوس افوربیا را که ذکرشد رعایت کنید، هنگامی که گیاه به سن بلوغ برسد و در فضای باز قرار داشته باشد، شاهد رویش گل‌های زیبا به رنگ سفید و زرد این گیاه خواهید بود.

تکثیر کاکتوس افوربیا

بهترین زمان تکثیر افوربیا فصل بهار است که از طریق قلمه و بذر تکثیر می‌شود. پیشنهاد ما به شما تکثیر از روش قلمه می‌باشد.

تکثیر افوربیا به روش قلمه

ابتدا با استفاده از یک قیچی ضدعفونی شده، قلمه‌هایی به طول 10-15 سانتی‌متر را از پایه ساقه ببرید،

سپس انتهای بریده شده را زیر شیر آب بشویید و قلمه‌ها را به مدت 48-72 ساعت در فضای اتاق قرار دهید تا شیره گیاه خارج شود و پینه ببندد. در این امر دقت فرمایید که شیره گیاه افوربیا می‌تواند در صورت تماس با دست باعث بروز آلرژی یا حساسیت شود، بهتر است از دست‌کش یک‌بارمصرف استفاده کنید،

گیاه را در خاک مخصوص ساکولنت بکارید.

بستر کشت را در دما 25 درجه قرار دهید.

تا زمان ریشه‌زنی قلمه‌ها، رطوبت خاک را هر روز چک کنید.

نکته: لازم به ذکر است که زمان ریشه‌زنی قلمه‌ها دو هفته می‌باشد.

ویژگی‌های مثبت کاکتوس افوربیا

تصفیه هوا

کارایی گیاه کاکتوس افوربیا همانند دستگاه فیلتر هوا می‌باشد چرا که این گیاه می‌تواند تمام سموم موجود در هوا را که بر اثر عوامل مختلفی به وجود آمده‌اند را کاهش داده یا از بین ببرد. به همین دلیل نگهداری کاکتوس افوربیا در خانه به تصفیه‌شدن هوا بسیار کمک می‌کند.

کاهش استرس

یکی دیگر از خواص این گیاه خاص، کاهش میزان استرس و اضطراب می‌باشد. گیاهان مختلف از جمله کاکتوس‌ها می‌توانند حدود 37 درصد میزان استرس و اضطراب را کاهش دهند.

تأثیرات کاکتوس افوربیا بر امواج الکترونیکی

کاکتوس‌ها همانند یک آهن‌ربا قابلیت جذب امواج و تشعشعات مضر را دارند؛ از این رو، بهتر است برای محافظت از خود، کاکتوس بین فرد و منبع اشعه قرار گیرد.

کاکتوس و افسردگی

به ‌طور کلی گیاهان خاصیت ضدافسردگی دارند. کاکتوس‌ها نیز از این قاعده مستثنی نبوده و می‌توانند تا 58 درصد باعث درمان افسردگی شوند.

کاکتوس و افزایش بهره‌وری مغز

دی‌اکسیدکربن می‌تواند باعث بی‌قراری، خستگی و استرس در ما شود و همچنین باعث ایجاد سردرد گردد. اما کاکتوس افوربیا می‌تواند با تولید اکسیژن بهره‌وری مغز را افزایش داده و باعث شود تا تمرکز بیشتری بر روی کار خود داشته باشید. مزیت دیگر گیاه کاکتوس افوربیا آن است که با نگاه‌کردن به کاکتوس به چشمان خود استراحت دهید.

بیماری‌های کاکتوس افوربیا

کاکتوس افوربیا نسبت به بیماری‌ها و آفات مقاوم است. اما در صورت رعایت‌نکردن شرایط نگهداری و مناسب نبودن شرایط محیطی، می‌تواند دچار بیماری شود. در ادامه به معرفی تعدادی از بیماری‌های کاکتوس افوربیا می‌پردازیم.

کپک پودری

کپک پودری از بیماری‌های رایج این گیاه است که نوعی نوار سفیدرنگ را در بخش‌های مختلفی از کاکتوس افوربیا و نیز بر روی برگ‌ها و گل‌های گیاه به وجود می‌آورد. دلیل وجود بیماری کپک پودری ممکن است مربوط به وجود رطوبت زیاد، تهویه نامنظم و نامناسب، کمبود نور، فاصله کم بین گیاهان و کمبود مقاومت این گیاه به دلیل کمبود مواد مغذی باشد.

با توجه به موارد ذکر شده، می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که با بهبود وضعیت نگهداری گیاه، بتوان آن را از این بیماری محافظت نمود. گیاهان آلوده می‌بایست بلافاصله جدا شوند و در بعضی موارد قسمت‌های آلوده باید برداشته شود و از بین برود. جهت کنترل این بیماری در گیاهتان، می‌توانید پاکسازی بخش‌های آلوده و بیمار گیاه و محل نگهداری گیاه را در دستور کار خود قرار دهید. همچنین ضدعفونی وسایل هرس گیاه از نکات مهم برای جلوگیری و کنترل این بیماری می‌باشد. درصورتی‌که بعد از انجام این موارد، همچنان نشانه‌هایی از این بیماری را مشاهده نمودید، می‌بایست از مواد شیمیایی مخصوص برای کنترل این بیماری استفاده کنید. از آنجا که هیچ قارچ‌کش خاصی در بازار برای کپک سفید در افوربیا وجود ندارد شما باید یکی از قارچ‌کش‌های مؤثر و مورد استفاده برای کپک گل رز یا گل‌های زینتی را انتخاب کنید.

پژمردگی فوزاریوم

یکی دیگر از انواع عفونت‌های قارچی گیاه کاکتوس افوربیا، پژمردگی فوزاریوم می‌باشد که دلیل آن می‌تواند رطوبت بسیار زیاد خاک باشد. وجود علائم نرم و قرمزرنگ در قسمت‌های پایینی ساقه نشان‌دهنده پژمردگی فوزاریوم است و بهترین اقدام برای مقابله با این عفونت، از بین بردن گیاه است. در صورت تمایل به استفاده مجدد از گلدان، آن را به‌خوبی استریل کنید.

پوسیدگی ریشه افوربیا

پوسیدگی ریشه نتیجه آبیاری بیش از حد گیاهان و باز نبودن سوراخ‌های زهکش گلدان می‌باشد که در این حالت، خاک انتهایی گلدان باتلاقی می‌شود که در نهایت موجب نابودی گیاهان از جمله کاکتوس افوربیا خواهد شد. برای رفع این مشکل آبیاری را کاهش دهید و هرزمان که سطح خاک به عمق سه سانتی‌متر خشک بود آبیاری انجام شود. لازم به ذکر است که می‌بایست خاک موردنظر، زهکشی مناسبی داشته باشد و سوراخ‌های زهکش گلدان نیز بسته نباشد.

زردشدن برگ‌های افوربیا

زردشدن برگ‌های افوربیا میتواند دلایل متعددی داشته باشد. یکی از علل رایج در زردن شدن برگ‌های این گیاه آبیاری زیاد می‌باشد. در این حالت، این برگ‌ها زرد شده و شروع به ریزش غیرطبیعی می‌کنند.

آفات کاکتوس افوربیا

از جمله آفت‌هایی که کاکتوس افوربیا با آن مواجه می‌شود می‌توان به شپشک آردی، کنه تار عنکبوتی، مگس سفید و شپشک اشاره نمود. خلاص‌شدن از شر این حشرات و آفات می‌تواند سخت باشد، زیرا اندازه کوچکی داشته و به‌راحتی در بخش‌های مختلف گیاه پنهان می‌شوند؛ بنابراین، چنانچه در قسمتی از گیاه افوربیا، گروهی از این نوع آفت را مشاهده نمودید، بدین معنا خواهد بود که بخش‌های متعددی از گیاه به این آفت دچار شده است. برای جلوگیری و کنترل این نوع آفت، یکی از بهترین راه‌ها استفاده از آفت‌کش‌های طبیعی می‌باشد و چنانچه به این محلول دسترسی نداشته باشید، استفاده از محلول ترکیب شده از آب و مایع ظرف‌شویی به شما در بهبود وضعیت کمک خواهد کرد.

سخن پایانی

با توجه به اطلاعات گفته شده در این مقاله و در صورت رعایت نمودن نکات نگهداری کاکتوس افوربیا، می‌توانید از زیبایی‌های این گیاه در منزل خود بهره‌مند شوید. در صورت نیاز به مشاوره و اطلاعات بیشتر جهت رشد حداکثری این گیاه، می‌توانید از مشاوران ایران گرولایت کمک بگیرید.

سوالات متداول در ارتباط با کاکتوس افوربیا

چه تعداد کاکتوس در منزل می‌توان نگهداری کرد؟

بستگی به مقدار فضای خانه‌ی شما دارد، اما بهتر است در هر مکان نورگیر مانند پشت پنجره‌ها از کاکتوس استفاده کنید. اگر در آپارتمانتان نور کافی برای نگهداری گیاهان ندارید، می‌توانید از لامپ‌های مخصوص رشد گیاه استفاده کنید.

آیا کاکتوس افوربیا یک گیاه سمی است؟

کاکتوس افوربیا یک گیاه سمی است و شیره سمی این گیاه ممکن است به شما آسیب برساند. براین‌اساس، لازم است تا از ورود این شیره در چشم و دهان جلوگیری شود؛ لذا درصورتی‌که این شیره با دستانتان تماس داشت، بلافاصله دستانتان را بشویید. همچنین این گیاه را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور بنمایید.