نگهداری از گیاهان همواره از نظر دوست‌داران گل و گیاه مسئله‌ای سخت محسوب شده است و با چالش همراه بوده است مخصوصا اگر گیاهانی که کاشته‌اید به عواملی همچون دمای پایین حساس باشند. دمای بسیار پایین موجب ایجاد سرمازدگی و در مرحله بالاتر موجب ایجاد یخ‌زدگی در گیاهان می‌شود که به گیاهان به شدت آسیب می‌رساند. سرمازدگی گیاهان یکی از دلایل از بین رفتن گیاهان آپارتمانی حساس به سرما تلقی می‌شود. در این مقاله به بررسی و معرفی برخی از گیاهان حساس به سرما و گیاهان آپارتمانی حساس به سرما بپردازیم و راهکار‌هایی برای مقابله با سرمازدگی ارائه نماییم تا بتوانید از بروز مشکلات جدی در خصوص دما و سرمازدگی گیاهان جلوگیری کنید. سرما بیش از حد به گیاهان چه آسیبی می‌زند؟ می‌دانیم که یکی از عوامل بسیار موثر در رشد گیاهان، دمای هوا می‌باشد که اگر به خوبی کنترل شود، گیاهان بدون دغدغه به رشد خود ادامه می‌دهند اما با آغاز فصول سرد سال، هنگامی که دمای هوا به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد، سطوح گیاهان با ادامه یافتن کاهش دما منجمد شده و گیاهان حساس به سرما از بین می‌روند. ۱۵ گیاه حساس به سرما که باید مراقب آن‌ها باشیم: ۱- گوجه فرنگی گیاه گوجه فرنگی می‌تواند تا دمای 30 درجه فارنهایت سرما را تحمل کند اما با این حال جزء گیاهان حساس به سرما محسوب می‌شود. هنگامیکه هوا سرد‌تر از درجه ذکر شده شود مقاومت گیاه و میوه گوجه فرنگی شکسته و گیاه می‌میرد. شما می‌توانید با ایجاد پوشش مناسب مانند ردیف تونل، پوشش‌های گیاهی، ورق‌ها، پتو‌های سبک و پلاستیک شفاف از این گیاه محافظت نمایید. دقت کنید که هیچ گیاه گوجه فرنگی‌ای که نسبت به سرما مقاوم باشد وجود ندارد. ۲-بامیه یکی دیگر از گیاهان باغچه‌ای حساس به سرما، گیاه بامیه است که برای رشد به دمای بالاتر از 6 درجه فارنهایت نیاز داشته و می‌تواند در سرمای مختصر زنده بماند. در صورتیکه این گیاه قبل از رسیدن سرما جوانه بزند، این گیاه از بین می‌رود. ۳-کدو تنبل کدو تنبل می‌تواند در مقابل سرمای مختصر مقاومت کند اما اگر یخبندان سنگینی شکل بگیرد گیاه کدوتنبل از بین می‌رود. برای محافظت از این گیاه می‌توانید از یک لایه محافظتی مانند روزنامه، روکش ردیفی، پتوی سبک و مقوا استفاده نمایید. ۴-بادمجان بادمجان، یکی دیگر از گیاهان باغچه‌ای حساس به سرما است که با سرمای حدود 31 درجه فارنهایت صدمه دیده و از بین می‌رود. شما می‌توانید از پوشش‌ها برای محافظت از گیاهان در مقابل سرمازدگی استفاده کنید که برای اینکار می‌توانید چوب‌های در اطراف گیاه قرار داده و پوشش‌های حباب‌دار روی پایه‌ها قرار دهید. ۵-لوبیا گیاه لوبیا نیز جزء گیاهان حساس به سرما محسوب می‌شود که اگر دما به کمتر از 60 درجه فارنهایت کاهش یابد در روند رشد آن اختلال ایجاد می‌شود و در دمای بسیار کمتر نیز دچار سرمازدگی شده و از بین می‌رود. اگر گیاه را در گلدان کاشته‌ای با انتقال آن به خانه می‌توانید از این گیاه محافظت نمایید. ۶-سیب زمینی سیب‌زمینی نیز یکی دیگر از انواع گیاهان حساس به سرما است که تا دمای 28 درجه فارنهایت مقاومت دارد و اگر دما کمتر از مقدار ذکر شده شود این گیاه از بین می‌رود. سرمای خفیف ممکن است موجب سیاه شدن لبه‌های برگ شود. شما می‌توانید برای جلوگیری از سرمازدگی از روش پوشش گیاهی بدین شکل استفاده کنید که پوشش‌هایی مانند کلوش و روکش ردیفی را در اطراف سیب‌زمینی ایجاد نمایید. همچنین شما می‌توانید از روش تپه‌کردن نیز بهره ببرید تا از سرمازدگی گیاه سیب‌زمینی جلوگیری شود. ۷-آمارانت آمارانت گیاهی زینتی است و جزء گیاهان حساس به سرما محسوب می‌شود و نمی‌تواند در مقابل سرما مقاومت کند. حساسیت این گیاه به سرما به حدی است که حتی اگر لایه نازکی از یخ در بالای خاک وجود داشته باشد، نمی‌تواند جوانه بزند. برای آنکه گیاه آمارانت را بکارید، لازم است تا پایان فصل سرد صبر کنید و هنگامیکه هوا گرم شد آن را بکارید. ۸-ذرت ذرت نیز گیاه حساس به سرما است که در دمای 32 درجه فارنهایت از بین می‌رود. معمولا قسمت‌های بالایی این گیاه دچار سرمازدگی می‌شوند و ظهور اثر سرمازدگی شاید چندین روز طول بکشد. برای جلوگیری از سرمازدگی این گیاه می‌توانید سر ذرت را با روکش‌های ردیفی و لحاف باغی بپوشانید. چنانچه هوا سرد‌تر شود لازم است تا از روکش ضخیم استفاده نمایید. ۹-آزالیا آزالیا یکی دیگر از گیاهان زیبا اما حساس به سرما است که با کاهش دما بسیار آسیب می‌بیند. گل‌های این گیاه نسبت به خود گیاه حساس‌تر هستند و مقاومت بسیار کمتری دارند. برای محافظت از این گیاه می‌توانید قبل از شروع فصل سرما، چوب‌هایی با فاصله یکسان قرار دهید و سپس پوشش نایلونی بر روی چوب بگذارید اما دقت کنید که این پوشش شاخ و برگ را لمس نکند. ۱۰-گل صدتومانی گل صدتومانی از گیاهان آپارتمانی حساس به سرما است که تعدادی از گونه‌های آن در مقابل سرما مقاوم هستند اما اکثرا نسبت به دمای پایین حساس بوده و از بین می‌روند. نصب بادگیر و پوشاندن اطراف گیاه یکی از راه‌های مفید جهت جلوگیری از آسیب به گیاهان است. ۱۱-گوش‌فیل یکی دیگر از گیاهان آپارتمانی حساس به سرما گیاه گوش‌فیل است که در دمای بسیار پایین مقاومت کمی داشته و ممکن است غده‌های آن در خاک یخ زده و این گیاه بمیرد. برای محافظت از آن غده‌ها را از خاک جدا کنید و در فصول گرم دوباره آن‌ها را بکارید. ۱۲- گل اطلسی تمام گونه‌های گل اطلسی نسبت به سرما حساس هستند و سرمای زیاد موجب سرمازدگی این گیاه می‌شود. بنابراین لازم است تا اقدامات لازم را برای مراقبت از این گیاه انجام دهید. برای اینکار با آغاز شدن فصول سرد سال می‌توانید گل اطلسی را به خانه وارد کنید و برای آنکه نور مورد نیاز این گیاه را تامین نمایید می‌توانید از لامپ‌های رشد گیاه استفاده نمایید. ۱۳- گل اختر (Cannas) یکی دیگر از گیاهان حساس به سرما، گل اختر است که نه تنها بخش‌های بیرونی این گیاه بلکه ریزوم‌های آن نیز نسبت به سرما مقاومت ندارند پس بهتر است که از این گل مراقبت نمایید. برای مراقبت از این گیاه در مقابل سرما می‌توانید این گیاه را به خانه منتقل کنید و ریزوم‌های آسیب دیده را دور بریزید. ریزوم‌های سالم را در یک ورق پیچیده و داخل جعبه‌ای قرار داده و در اتاقی با دمای 40 درجه فارنهایت قرار دهید. ۱۴-گل کوکب گل کوکب با آب و هوای سرد سازگار نمی‌باشد و جزء گیاهان حساس به سرما محسوب می‌شوند و در دمای بسیار پایین رنگ شاخ و برگ‌های آن سیاه می‌شود. برای مراقبت از گل کوکب در سرما، لازم است تا پیاز‌های این گیاه را به همراه مقداری مالچ در خاک بگذارید. ۱۵- بگونیا گونه‌های بگونیا از جمله گیاهان حساس به سرما محسوب می‌شوند و کاهش دمای شدید و سرمای زیاد موجب مرگ این گونه می‌شود اما سرمای ملایم تنها شاخ و برگ و گل‌های این گیاه را مورد تاثیر قرار می‌دهد. شما می‌توانید در صورت یخبندان شدید، غده بگونیا را از خاک خارج کنید و در داخل خانه نگهدارید و زمانی که هوا گرم شد دوباره آن را بکارید. چنانچه گیاه بگونیا در گلدان قرار دارد، نیازی به خروج غده نبوده و می‌توانید گلدان را به خانه وارد کنید. چگونه از گیاهان در فصل سرما مراقبت کنیم؟ ۱-آبیاری در فصل سرما در فصول سرد سال با توجه به آنکه میزان تابش خورشید کاهش می‌یابد و تبخیر سطحی گلدان کم می‌شود، خاک موجود در گلدان دیرتر خشک می‌شود؛ در نتیجه گیاهان به آبیاری کمتری احتیاج دارند. ۲- نور موردنیاز در فصول سرد سال با توجه به آنکه نور خورشید به میزان کمتری در اختیار گیاهان قرار می‌گیرد. شما می‌توانید جهت تامین نور مورد نیاز گیاهان از لامپ رشد گیاه استفاده کنید تا به گیاهان از این جهت صدمه وارد نشود. ۳- گرم نگه‌داشتن منزل یکی دیگر از راهکار‌های مفید برای مراقبت از گیاهان در فصول سرد سال، تنظیم و کنترل دمای محل کشت گیاهان است. معمولا گیاهان برای ادامه روند رشد و زندگی خود به دمای حدود 18 تا 24 درجه سانتی‌گراد در روز و 15 تا 18 درجه سانتی‌گراد در شب احتیاج دارند و شما می‌توانید با رعایت دمای ذکر شده مانع از آسیب گیاهان شوید. دمای مناسب گیاهان در فصل سرما در واقع دمایی پایین‌تر از 15 درجه سانتی‌گراد موجب تضعیف و از بین رفتن گیاهان می‌شود. دقت کنید که دمای مناسب برای گیاهان در فصول سرد سال حدود 18 تا 25 درجه سانتی‌گراد است و در این بازه دما گیاهان شادابی خود را حفظ می‌نمایند. سخن آخر ... چنان که در مقاله حاضر بیان شد اگر گیاه مدنظر شما جزء گیاهان مقاوم به سرما نیست و جزء گروه گیاهان حساس به سرما محسوب می‌شود، می‌بایست تمهیدات لازم برای ایجاد شرایط مناسب برای رشد گیاهان مخصوصا شرایط دمایی مناسب را فراهم کنید که در غیر اینصورت گیاه شما بسیار صدمه دیده و از بین می‌رود. چنانچه گیاه مد نظر شما در لیست این مقاله نبود و یا اگر سوالی در خصوص روش‌های نگهداری گیاهان حساس به سرما داشتید، می‌توانید سوالتان را در بخش نظرات کامنت کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت به آن پاسخ دهند.