کشت هیدروپونیک در ایران

کشت هیدروپونیک در منزل

در ابتدای این مطلب لازم است تعریفی از واژه ی هیدروپونیک داشته باشیم. هیدروپونيك تکنولوژی كشت گياهان بدون نیاز به خاك است. در واقع ریشه گیاهان به جای قرار گرفتن در خاک در آب قرار می گیرد؛ و ترکیبات غذایی و ریزمغذی های لازم از طریق حل شدن در آب به گیاه می رسد. البته در سیستم ایروپونیک نیز خاک نقشی در پرورش گیاه ندارد ولی تفاوت اصلی که موجب تمایز کشت ایروپونیک از کشت هیدروپونیک می شود این است که ریشه ها حتی در آب هم قرار نمی گیرد (در هوا معلق می مانند) آب و سایر مواد مغذی  نظیر کودها از طریق اسپری به ریشه ها میرسد.

اين سيستم مي تواند كاملا خودکار باشد؛ مزيت اتوماتيك بودن سيستم اين است كه اگر کشاورز براي مدت زيادي در گلخانه حاضر نباشد، گياه در اثر كمبود آب و مواد غذايي، از بین نخواهد رفت.

بر اساس يک رسم کهن، ايرانيان در عيد نوروز، گندم، ماش یا گياهان ديگري را در مقداري آب مي کاشتند و با آن سبزه براي سفره هفت سين تهيه مي کردند. اين شايد اولين کشت هيدروپونيک در جهان بوده که ايرانيان انجام مي دادند. در اين سيستم می توان محصولات گوناگوني چون خیار، گوجه فرنگي، كلم، كاهو، انواع گیاهان علفی، هندوانه، اسفناج، انواع فلفل ها، بادمجان،گلها و گياهان زينتی مخصوصاً اركيده و در بعضی مناطق موز، هويج، لوبيا سبز، تربچه و  چغندر را توليد كرد. مي توان گفت كشت هيدروپونيك تكنولوژی فوق العاده ای براي جوانه زنی بذر نیز هست.

کشاورزی به روش هيدروپونيك مزیت های بسيار زیادی دارد. در این سیستم تمامي عناصر مورد نیاز که رشد سالم گياه را تحت تاثیر قرار مي دهند می توانند به راحتی کنترل و نگهداری شوند. این عوامل عبارتند از نور، دما، رطوبت، PH ، مواد مغذی و آب مي باشد. توانایی کنترل این عناصر باعث می شود زمان صرف شده براي کشاورزی هیدروپونیک ساده تر و کمتر از کشاورزی با خاک گردد .

درصورت استفاده از روش هیدروپونیک در داخل خانه، نور را می توان از طریق یک پنجره روشن و یا در زیر چراغ های  مناسب تامين گردد. منبع نور، باید به اندازه کافی روشن و محرك توليد گل و میوه تولید باشد. منبع نور میتواند طبیعی یا مصنوعی باشد. منابع نور مصنوعی امروزه بسیار گسترش پیدا کرده است.

در صورتی که محل گلخانه در جایی واقع شده باشد که میزان کافی از نور خورشید دریافت نکند یا ساعات دریافت نور خورشید کم باشد توصیه می­شود از نورهای مکمل برای بالا بردن عملکرد محصول استفاده شود. انواع مختلفی از نورهای مصنوعی  مخصوص رشد گیاه وجود دارد. متال هالید، بخار سدیم و ال ای دی های مخصوص رشد گیاه هر کدام می­توانند در رشد گیاه تاثیری مشابه آنچه نور خورشید بر گیاهان دارد، داشته باشند.

کشت هیدروپونیک در ایران

زعفران یکی از گیاهانی است که به دلیل شرایط ویژه ی رویش بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کشت زعفران در گلخانه هیدروپونیک می­ تواند مزایای زیادی داشته باشد. استفاده از نورهای مصنوعی در شرایطی که نور طبیعی برای این گیاه کافی نباشد، برای کشت گلخانه ای هیدروپونیک زعفران ضروری است.

دستگاه تولید سبزی هیدروپونیک می­تواند برای کشت کاهو هیدروپونیک و سایر گیاهانی که مصرف تازه خوری دارند مورد استفاده قرار گیرد.

کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی 

گوجه فرنگی یکی از گیاهانی است که در آشپزی ایرانی کاربرد بسیار وسیعی دارد. کاشت گوجه به روش هیدروپونیک یکی از مدرن ترین روش های پرورش این گیاه است. کشت گوجه گلخانه ای روش مناسب تری نسبت به کشت این گیاه در زمین زراعی است چرا که در روش گلخانه ای عملکرد محصول بالاتر خواهد بود.

فرمول غذایی یا برنامه کودی برای گوجه فرنگی که گیاهی نسبتا حساس به تغذیه هست تقریبا ضروری است. شما باید قبل از کاشت و تولید گوجه فرنگی گلخانه ای اقدام به تهیه فرمول غذایی گوجه فرنگی نمائید تا از همان ابتدای کاشت بر اساس اصول صحیح تغذیه ای جلو رفته و علاوه بر افزایش عملکرد و تولید محصول با کیفیت عمر بوته های خود را افزایش داده و مدت زمان بیشتری از بوته ها گوجه بگیرید و در واقع دوره کشت را طولانی تر کنید.

افزایش چند برابری تولید در واحد سطح، تسهیل در تغذیه گیاهی، کاهش بیماری های قارچی . کاهش مصرف آب از مهمترین مزایای کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی است. از مزایای دیگر این نوع کشت، چهار ساله بودن مواد آلی آن است که باعث کاهش قابل ملاحظه ی هزینه ها می شود.